අද අපේ සමාජය මුහුණ දෙන බරපතළම අභියෝගයක් වන්නේ මත්ද්රව්ය උවදුරයි. විශේෂයෙන්ම, පාසල් දරුවන් සහ නව යොවුන් වියේ පසුවන දූ දරුවන් ඉලක්ක කරගත් මෙම මත්ද්රව්ය ව්යාප්තිය, අපේ අනාගත පරපුරේ පැවැත්මටම තර්ජනයක් වී තිබේ. අපි, මේ රටේ පුරවැසියන් ලෙස, මෙම භයානක තත්ත්වය පිළිබඳව දැඩි ලෙස කම්පාවට පත්ව සිටින අතර, එයට එරෙහිව එක හඬකින් නැගී සිටීමේ අවශ්යතාවය අවධාරණය කරමු.
මීට දශකයකට පමණ පෙර සැඟවී පැවති මත්ද්රව්ය උවදුර අද වන විට විවෘතවම අපේ ගම් නගරවලට, පාසල් ආසන්නයට පවා පැමිණ තිබේ. කුඩා දරුවන් පවා මත්ද්රව්ය ජාවාරම්කරුවන්ගේ ගොදුරු බවට පත්වන අයුරු අපට නිරන්තරයෙන් අසන්නට දකින්නට ලැබේ. මිතුරු ඇසුර, කුතුහලය, නොමිලේ ලබාදෙන සාම්පල, සහ පීඩනය වැනි විවිධ උපක්රම ඔස්සේ දරුවන් මත්ද්රව්යවලට ඇබ්බැහි කරවීමට මෙම ජාවාරම්කරුවන් කිසිදු හෘද සාක්ෂියක් නොමැතිව ක්රියා කරයි. 'අයිස්' (Ice), හෙරොයින්, ගංජා වැනි දැඩි මත්ද්රව්ය මෙන්ම, මත්පෙති, දුම්කොළ මිශ්රිත මත්ද්රව්ය සහ වෙනත් රසායනික ද්රව්ය පවා දරුවන් අතරට පැමිණ තිබේ.
දරුවන් මෙවැනි උගුල්වලට හසුවීමට ප්රධාන හේතු වන්නේ අපේ සමාජය තුළ පවතින ඇතැම් දුර්වලතාය. අවිවේකී මාපියන් හේතුවෙන් දරුවන්ගේ ගැටලුවලට සවන් දීමට නොහැකි වීම, අධ්යාපනයේ පවතින තරඟකාරීත්වය හේතුවෙන් ඇතිවන මානසික ආතතිය, හුදෙකලා බව, සහ සම වයසේ බලපෑම් මේ අතර ප්රධාන වේ. බොහෝ විට මත්ද්රව්යවලට ඇබ්බැහි වූ දරුවන්ට සාමාන්ය ජීවිතයට අනුගත වීමට ඇති හැකියාව මුළුමනින්ම නැති වී යයි. ඔවුන් පාසලින් ඈත් වේ, පවුල් ජීවිතය අඩාල වේ, සෞඛ්ය ගැටලු රැසකට මුහුණ දෙන අතර, අවසානයේ අපරාධ වලට යොමු වීමට පවා ඉඩ ඇත.
ශ්රී ලංකාව තුළ සිදු වූ සිදුවීම් මේ සඳහා කදිම උදාහරණ සපයයි. පසුගිය කාලය පුරා පොලිසිය සහ විශේෂ කාර්ය බළකාය (STF) විසින් පාසල් ආසන්නයේදී අත්අඩංගුවට ගත් මත්ද්රව්ය ජාවාරම්කරුවන් සහ ඊට ගොදුරු වූ දරුවන් පිළිබඳ වාර්තා මේ භයානක තත්ත්වය මනාව පෙන්නුම් කරයි.
රටේ විවිධ ප්රදේශවල පාසල් දරුවන් මත්ද්රව්ය පානය කර පාසල් තුළදීම රෝගාතුර වූ අවස්ථා, පාසල් බෑග් තුළින් මත්ද්රව්ය සොයාගත් සිදුවීම්, සහ නව යොවුන් වියේ පසුවන තරුණ තරුණියන් මත්ද්රව්ය වලට ඇබ්බැහි වී පුනරුත්ථාපන මධ්යස්ථාන වෙත යොමු කෙරෙන සංඛ්යාත්මක වර්ධනය, මෙම අර්බුදයේ භයානකත්වය අපට පසක් කරවයි.
ඇතැම් සිදුවීම්වලදී මත්ද්රව්ය ජාවාරම්කරුවන් පාසල් සිසුන්වම බෙදාහරින්නන් ලෙස යොදා ගන්නා බවටද තොරතුරු වාර්තා විය. මෙය අපේ දරුවන් මුහුණ දෙන අවදානම කෙතරම් බරපතළද යන්න කියාපායි.
මෙම මත් රකුසාගෙන් අපේ දරුවන් මුදා ගැනීමට අපි සැවොම එක්ව කටයුතු කළ යුතුයි. එය තනි ආයතනයකට හෝ පුද්ගලයෙකුට කළ හැකි කාර්යයක් නොවේ.
පවුල් ලෙස, අපේ නිවෙස් තුළින්ම මෙම සටන ආරම්භ කළ යුතුය. දරුවන් සමඟ විවෘතව කතා කිරීම, ඔවුන්ගේ ගැටලු වලට සවන් දීම, නිවැරදි ආදර්ශ ලබා දීම, සහ යහපත් සාරධර්ම ඔවුන් තුළට කාවැද්දීම අත්යවශ්ය වේ.
පාසල් මට්ටමින්, මත්ද්රව්ය නිවාරණ වැඩසටහන් තවදුරටත් ශක්තිමත් කළ යුතුයි. ගුරුවරුන් සහ විදුහල්පතිවරුන් මත්ද්රව්ය සම්බන්ධයෙන් වඩාත් විමසිලිමත් විය යුතු අතර, දරුවන්ගේ අසාමාන්ය හැසිරීම් රටා පිළිබඳව අවධානය යොමු කළ යුතුය.
ප්රජාවක් ලෙස, අප අවට සැක කටයුතු ක්රියාකාරකම් පිළිබඳව නීතිය ක්රියාත්මක කරන ආයතන දැනුවත් කිරීම අපගේ වගකීමකි. මත්ද්රව්යවලට ඇබ්බැහි වූවන් පුනරුත්ථාපනය කිරීමට සහය වීම සහ ඔවුන්ට නැවත සමාජගත වීමට අවස්ථාව ලබා දීමද වැදගත් වේ.
රජය සහ නීතිය ක්රියාත්මක කරන ආයතන, මෙම ජාවාරම මැඬලීම සඳහා වඩාත් දැඩිව ක්රියා කළ යුතුය. නීති තදින් ක්රියාත්මක කිරීම, මායිම් පාලනය ශක්තිමත් කිරීම, සහ මත්ද්රව්ය ජාවාරම්කරුවන්ට එරෙහිව දැඩි දඬුවම් ලබා දීම අත්යවශ්ය වේ.
සෞඛ්ය අමාත්යාංශය, අධ්යාපන අමාත්යාංශය ඇතුළු සියලු රාජ්ය ආයතන ඒකාබද්ධව කටයුතු කළ යුතුය.
අපේ දරුවන් රටේ අනාගතයයි. ඔවුන් මත්ද්රව්ය වලට ඇබ්බැහි වීම යනු රටේ අනාගතයම විනාශ වීමකි. මෙම මත් රකුසාගෙන් අපේ දරුවන් මුදා ගැනීමට අපි සැවොම එක්ව කටයුතු කළ යුතුයි. මෙම අභියෝගය අප සියලු දෙනාටම පොදු එකක් වන අතර, එයට මුහුණ දිය හැක්කේ අප සැවොම සාමූහිකව ක්රියාත්මක වීමෙන් පමණි. අපේ අනාගත පරපුරට සුරක්ෂිත හෙට දිනයක් උදා කර දීම අපගේ යුතුකමයි!
සටහන : ජනක තරංග හේවාසූර
